Gminne
inwestycje
Monety
OCHRONA ŚRODOWISKA
drzwo i planeta
KANAŁ VIDEO
YOU TUBE
Film kamera klaps
APLIKACJE MOBILNE GMINY NIEMCE
Miasto z lotu ptaka z herbem
MAPY
GMINY
mapa
KONTAKT
telefon w dłoni
STRONA ARCHIWALNA
laptop ręce

Miejscowości w Gminie

zdjecie kapliczki

Nasutów

Pierwsza wzmianka źródłowa dotycząca wsi pochodzi z 1417 r. - wymieniany jest Nassuthow. W XV w. opisane są następujące granice wsi:

1418 z Krasieninem
1466 ze Szczekarkowem
1481 wymieniana droga z Jastkowa przez N. do Łucki.
Podobnie jak cały teren omawianej gminy wieś pozostawała własnością szlachecką. Z Nasutowem związani byli:
1417 - dziedziczka Beata wdowa po Dymitrze (z Goraja,marszałku),
1438 - następuje dział między braćmi Tęczyńskimi - Andrzejowi przypadają dobra macierzyste w N.,
1443-66 - dziedziczka Anna z Tęczyna i jej mąż Jan Oleśnicki wojewoda sandomierski.
Kościół w Nasutowie
 
Wzmiankowani następujący kmiecie z Nasutowa: 1428 - Maciej, 1443 - Przecław,Wyszek i Stanisław, 1454-68 - Stanisław syn Ambrożego.
W 1531r. wykazywany pobór łącznie z Dąbrówką i Stoczkiem z 12 łanów i młyna. W 1450 r. Kazimierz Jagiellończyk przenosi Nasutów na prawo średzkie. W 1529 r. oddawana dziesięcina z połowy wsi oraz meszne z drugiej połowy plebanowi w Dysie. W XV w. wzmiankowana jest także wieś Wola Nasutowao (Vola Naschutowa), przypuszczalnie wchłonięta przez wieś Nasutów. W 1450 r. Kazimierz Jagiellończyk przenosi ją również na prawo średzkie.
 
W wiekach następnych wieś pozostawała w rękach rodziny Tęczyńskich, następnie w XIX w. weszła w skład ordynacji kozłowieckiej.
W 1823 r. wieś Nasutów miała 62 domy i 427 mieszkańców. W należącym do dóbr kozłowieckich folwarku Nasutów założono w 1881 r. tartak parowy. Folwark liczył 1053 mórg gruntów ornych i ogrodów,185 mórg łąk, 7 mórg pastwisk, 27 mórg wód oraz 33 mórg placów i nieużytków. Wymienia się tu wówczas 3 budynki murowane i 32 drewniane. W tym samym czasie wieś Nasutów miała 66 osad z 1640 mórg ziemi. W/g danych z 1905 r. wielkość i zaludnienie omawianych jednostek wyglądały następująco: Wieś - ogółem 859 dzies. gruntów,100 budynków,1155 mieszkańców wyznania rzymskokatolickiego i 31 mojżeszowego. Folwark - (wł. hr. Konstantego Zamoyskiego) 582 dzies. ziemi, 1 budynek, 82 mieszkańców wyznania rzymskokatolickiego, 26 Żydów, 13 luteranów.
 
Obraz wsi w/g Księgi Adresowej z 1929 r. wygląda następująco: na jej terenie działało Stowarzyszenie Spoż. Pracowników Ordynacji Kozłowieckiej, zakład ogrodniczy, warsztat mechaniczny, olejarnia, prowadzona była eksploatacja lasów, działała olejarnia, tartak, wiatrak, 1 osoba handlowała artykułami spożywczymi. W okresie międzywojennym funkcjonowała na terenie wsi szkoła 6 klasowa, w której uczyło się 267 dzieci. Wymieniany jest także młyn parowy i gorzelnia. Rozległość gruntów wiejskich wynosiła w tym czasie 1867 mórg istniało 169 samodzielnych gospodarstw. Folwark liczył 1111 mórg ziemi i wraz z folwarkiem Stoczek i Bratniak składał się na jedno gospodarstwo rolne należące do Ordynacji Kozłowieckiej.
 
Układ przestrzenny i zabudowa
Nasutów jest jedną największych wsi w gminie. Jak wykazują przekazy źródłowe na kształt obecnej wsi złożyły się dwie jednostki przestrzenne o genezie średniowiecznej oraz zespół folwarczny .Zabudowa wiejska oraz folwarczna usytuowana została w pobliżu drogi prowadzącej z Rudki Kózłowieckiej do Krasienina. W najwcześniejszym etapie rozwoju przestrzennego zajęte zostały tereny położone wzdłuż/górnego biegu rz.Ciemięgi (dopływu Mininy), po pd. stronie drogi głównej. Natomiast zespół folwarczny usytuowany został po przeciwnej stronie drogi. Część zabudowań wraz z dworkiem rządcy usytuowana była przy drodze wiodącej na pn. w kierunku Nowego Stawu, natomiast część budynków gospodarczych położona została o kilkaset metrów na zach. (obec. usytuowany tu nowy kościół).
 
Zachowana obecnie zabudowa wiejska składa się w większości z budownictwa powojennego z nielicznymi przykładami tradycyjnego budownictwa ludowego z okresu międzywojennego. Do wyjątkowo dobrze zachowanych obiektów o metryce XIX-wiecznej należy dom nr 78 (usytuowany po pd. stronie drogi głównej w odległości ok.100m od szosy). Jest to chałupa drewniana wzniesiona w konstrukcji wieńcowej,nakryta czterospadowym dachem pod strzechą (por. fot.42). Nie zachowały się inne przykłady tego typu budownictwa. Spośród dawnej zabudowy związanej z folwarkiem zachowały się: murowany (zapewne z ok. pół. XIX w.) - obecnie szkoła, przekształcony i rozbudowany (obiekt wpisany do rejestru zabytków nr A/746); murowany budynek mieszkalny, parterowy z piętrową częścią środkową (zapewne z k.XIX w.),położony na pd. od dworku (szkoły), murowany budynek gospodarczy (XIX/XX w.) przekształcony na tymczasową kaplicę, dwa przekształcone budynki gospodarcze w pobliżu d.dworku rządcy. W pobliżu kościoła kapliczka przydrożna z 1906 r. - murowana domkowa. Wokół dworku zachowany częściowo stary park z XVIII-XIX w. oraz aleje dojazdowe do folwarków: Pólko-Kol.Stoczek (3500m), Nasutów-Pólko-Dys (4400m) - zespół wpisany do rejestru zabytków nr A/746.
Autor: Gmina Niemce
Powrót